Uw nalatenschap; wat gebeurt er na uw overlijden
In uw leven bouwt u iets op, en na uw overlijden laat u dat iets na. Dat iets kan in de vorm van geld zijn, wat op de bank staat de gespaarde gelden of de eigen woning, meubilair en ook kunnen dit schulden zijn of aandelen. Na het overlijden praten we over de nalatenschap, uw nalatenschap, wat gebeurt er na het overlijden met uw nalatenschap?
Mijn nalatenschap
Wanneer er bij leven geen verdeling van de nalatenschap is vastgelegd, in bijvoorbeeld een testament en/of codicil, dat is er bij wet het vastgelegd naar wie uw nalatenschap gaat:
Eerste groep: De huwelijkse partner of geregistreerde partner (niet van tafel en bed gescheiden) en de kinderen van de overledene (erflater) zijn de eerste erfgenamen, daarna de kleinkinderen.
Tweede groep: de ouders tezamen met broers en zussen van de overledene.
Derde groep: de grootouders; daarna oudooms en -tantes; daarna achterneven en -nichten.
Vierde groep: de overgrootouders.
Hiermee regelt de wet dat bloedverwanten of geregistreerde partners (gehuwden) erven. Schoonfamilie of pleeg- en stiefkinderen vallen buiten de wettelijke erfgenamen. Ook ongehuwd samenwonende partners erven conform de wet niet.
Een voorbeeld; tegenwoordig wonen veel mensen samen, bij het overlijden van één van de partners en er is geen samenlevingscontract of testament dan is de overgebleven partner geen erfgenaam en valt deze, conform de wet, volledig buiten de erfenis.
√ Wees alert en leg bijvoorbeeld in het samenlevingscontract vast waar jouw spullen heen gaan,
√ Ook kan er een verblijvingsbeding zijn opgenomen; hierin kan vastgelegd zijn (al dan niet tegen betaling), welke spullen de achtergebleven partner krijgt.
Wees voorbereid op wat er gebeurd na het overlijden met de nalatenschap, wat laat u na en aan wie? en minstens zo belangrijk aan wie niet?
Wie worden er buitengesloten?
Een voorbeeld; een aantal jaren terug heeft een echtpaar gekozen om een baby op te nemen als pleegkind. naast de twee kinderen die van henzelf zijn hebben ze nu drie kinderen. Bij het overlijden is er conform de wet de erfenis, enkel voor de bloedverwanten. Hiermee valt het pleegkind volledig buiten de erfenis vallen.
Een voorbeeld; Het was een heugelijke dag, het huwelijk van je zoon of dochter. Een droompaar, de één droeg de ander op handen. Kort na de bruiloft overlijd uw kind en de relatie met de achtergeblevene is alleen maar sterker geworden. Plots overlijd u, de overgeblevene valt buiten de erfenis.
De waarde bepaling?
Waarde bepaling is nodig wanneer er een vermoeden bestaat dat de erfenis een negatieve waarde heeft (los van emotie) de nalatenschap behelst een schuld. Of wanneer er de verwachting is dat er erfbelasting betaald zou moeten worden.
Alle bezittingen en schulden maken onderdeel uit van de nalatenschap, ook is het van belang om na te gaan of er ergens een samenlevingscontract bestaat of andere vorm van vooraf beschreven boedelverdeling (testament, codicil of persoonlijk memorandum of een verblijvingsbeding). Er zijn omstandigheden wanneer dit verplicht is en wel ter optekening bij de Notaris.
Voor de zuiverheid van de waardebepaling dienen alle schulden inclusief legaten opgenomen te worden. Het kan dan ook zijn dat door de legaten er een negatief eind saldo ontstaat, een schuld. Wanneer de erfenis dan reeds is aanvaard, heeft dit tot gevolg dat de erfgenaam met zijn eigen vermogen dit heeft recht te zetten. Legaten in de vorm van een voorwerp kunnen zondermeer worden overgedragen.
De waarde van de erfenis, wil ik die wel?
Een erfenis of nalatenschap bestaat uit verschillende delen, het omvat alle bezittingen en gelden van de overledene. Hierin zitten de aandelen, spaarrekeningen en ook de eventuele schulden. Ook wanneer er een koophuis is maakt dit onderdeel uit van de nalatenschap, evenals de auto die op naam staat.
Het is mogelijk om wanneer er geeft wordt deze te verwerpen of te aanvaarden. We kennen een drietal mogelijk heden:
Zuiver aanvaarden: volledige aansprakelijkheid voor alles wat de erfenis behelst, zonder voorbehoud. De erfgenaam wordt verantwoordelijk gesteld ook voor de eventuele aanwezig schulden vanuit het eigen vermogen.
Beneficiair aanvaarden: Dit word gebruikt bij twijfel wanneer de schulden hoger zijn dan het aanwezige bezittingen van de overledene. Hiermee zullen eerst de schuldeisers worden vereffend waarna het overgeblevene kan dan verdeeld worden onder de andere erfgenamen.
Verwerpen: Hierbij wordt gekozen voor de gehele erfenis, daarmee niet voor een deel. Het gehele deel van waarop er recht lag zal overgaan naar de andere erfgenamen.
Naast dat het om materie als geld of spullen gaat, kan emotie een grote mate van rol spelen in het maken van de juiste keus. Het wel of niet aanvaarden wordt door emotie van verdriet, boosheid of gemis beïnvloed, het kan dan goed zijn om iemand anders naast je te hebben die je wegwijs maakt om de juiste beslissingen te maken.
√ Wees alert en laat de schijn van het aanvaarden van de erfenis een ver van je bed show zijn!
√ Vraag hulp wanneer je twijfelt over de inhoud of de wijze van afhandeling van de erfenis.
Wees voorbereid en geef uw nabestaande(n) mee hoe uw afscheid eruit mag zien en de nalatenschap wordt gedaan op de wijze die past bij de overledene!
Uw zorg nu voor uw nabestaanden
In de periode van verlies, vlak na het overlijden (en vaak nog langer) is er vaak veel emotie. En er moet veel geregeld worden, er wordt nogal veel van de nabestaanden gevraagd. De uitvaart, hoe had papa dat gewild? of dat schilderij aan wie zou mams dat willen nalaten? Wie had mijn zoon willen uitnodigen voor zijn afscheid? Ja, het is het afscheid van de overledene.
Al deze en nog veel meer zaken die spelen na het overlijden, kunnen vooraf worden vastgelegd in verschillende documenten. Hiermee zorgt u ook na het overlijden voor de nabestaanden en kan uw afscheid echt uw afscheid zijn. Zo ook met uw nalatenschap, aan wie laat u dat al oude familiestuk na? of waar gaat uw trouwe viervoeter heen als u overlijd?
Het opstellen van een persoonlijk-memorandum is een document waarin verschillende zaken gebundeld zijn die van belang zijn vlak na en iets later na het overlijden, denk aan uw verzekeringen en abonnementen. Ook is er ruimte om inloggegevens van bijvoorbeeld sociale media (Facebook of Linkedin) vast te leggen. Op deze manier ont zorgt u bij leven, uw nabestaanden, zij hoeven immers niet te zoeken.
Inzicht en overzicht naar méér levensplezier!
Na het overlijden is het vaak een zoektocht naar de gegevens die nodig zijn om zaken af te wikkelen. Nabestaanden kunnen niet alles vinden en weten niet zo goed wat de wensen zouden zijn van de overledene.
Door inzicht te geven in een overzichtelijk document, is er ruimte voor het nu. Wetende dat de zaken geregeld zijn voor later en voor de nabestaanden geeft een zekere mate van rust.
Het Persoonlijk Memorandum geeft u nu de rust dat uw zaken goed geregeld zijn en uw nabestaanden straks een houvast hebben om aan uw wensen te voldoen.
